Felç veya travmatik beyin hasarının neden olduğu sağ taraf beyin hasar gördüğünde şaşırtıcı, ancak sorunlu nörolojik semptomları da oldukça fazladır. Yemeklerini tabağının yarısına bırakmak… Sadece yarım bir nesne çizmek… Sayfanın ortasından yazmaya başlamak… Aslında yapmadıkları halde sol ellerini salladıklarında ısrar etmek… Bu davranışlardan herhangi birini gözlemlediyseniz, bazılarını görmüşsünüzdür.
Sağ taraf beyin hasar görünce resmin sadece yarısını sağlıyor
Beyinlerimiz, ortada korpus kallozum ile birbirine bağlanan sağ taraf (veya yarım küre) ve sol taraf olmak üzere 2 yarıya bölünmüştür. Her birinin işlevi belirgin bir şekilde farklıdır, böylece bir taraf felç veya beyin hasarı nedeniyle hasar gördüğünde, yalnızca o yaralı taraf tarafından kontrol edilen işlevler etkilenir.
Sağ taraf beyin hasarı ile (RHBD veya RHD olarak bilinir), bir kişi dikkat, algılama ve hafıza gibi şeylerle sorun yaşayabilir. Ayrıca vücudun sol tarafında hareketlilik ve kontrol kaybı yaşayabilir. Çünkü her yarım küre vücudun karşı tarafı. Bunu daha da zorlaştıran diğer bir sorun da, RHBD’li bir kişinin sorunlarının farkında bile olmaması ve var olduklarını hiç inkar edebilmesidir.
Sağ taraftaki beyin hasarının potansiyel etkilerinin farkındalığını artırarak, amacımız bakıcılara ve RHBD’li bireylerin ailelerine sevdiklerinin karşılaştığı zorlukları fark etmelerine, anlamalarına ve bunlarla daha etkili bir şekilde başa çıkmalarına yardımcı olmaktır.
Beynin Sağ Tarafından Neyi Kontrol Ediyor?
Genel olarak beynimizin sağ tarafı görsel farkındalık, hayal gücü, duygular, uzamsal yetenekler, yüz tanıma, müzik farkındalığı, 3B formlar, sosyal ipuçlarını yorumlama ve sol el kontrolünden sorumludur. Biraz matematik yapar, ancak yalnızca kaba tahminler ve karşılaştırmalar yapar. Beynin sağ tarafı da görsel imgeyi anlamaya ve gördüklerimizi anlamlandırmaya yardımcı olur. Dilde, özellikle bağlamı ve bir kişinin tonunu yorumlamada, bir konuşmada konu üzerinde kalmada ve düşünce ve fikirleri organize etmede rol oynar.
RHBD Günlük Hayatı Nasıl Etkiler?
Beynin sağ tarafındaki yaralanma, bilişsel ve iletişim sorunlarına neden olabilir. Hafıza, dikkat ve yürütme işlevinin bileşenleri ile ilgili zorluklar, aşağıdaki alanlarda planlama, düzenleme ve öz farkındalık dahil en yaygın olanıdır:
- Dikkat – Bir göreve konsantre olma veya söylenen veya görülen şeye odaklanma güçlüğü.
- Görsel ve Uzamsal Algılama – Sol görme alanındaki bilgilerin işlenmesi , çevrelerindeki konumu ve nesneleri yargılamada güçlükle sonuçlanır . Buna Sol İhmal denir .
- Akıl Yürütme ve Problem Çözme – Bir problem olduğunu belirleme ve çözüm üretme zorluğu.
- Bellek – Önceden öğrenilen bilgileri hatırlama ve yeni bilgileri öğrenmede zorluk.
- Sosyal İletişim – Metaforlar gibi soyut dili yorumlama, tahmine dayalı çıkarımlar yapma, şakaları ve sözsüz ipuçlarını anlama güçlüğü. Duygulanım veya duygusal ifade genellikle düzdür ve azalır. Görüşmeler sırasında yorumları filtrelemek zor olabilir.
- Organizasyon – Bir hikayeyi doğru sırayla anlatmak, yön vermek veya konuşma sırasında bir konuyu sürdürmek gibi iletişim zorluklarına yansıyan bilgiyi düzenleme ve planlama güçlüğü.
- İçgörü – Sorunları ve bunların günlük işleyiş üzerindeki etkisini tanımada güçlük.
- Oryantasyon – Tarihi, saati veya yeri hatırlamada zorluk.
- Müzikalite – Belirli sesleri algılamada sorun, bu da yanlış iletişimle veya konuşma ve tonun müzikalitesini takdir edememeyle sonuçlanabilir.
- Konuşma – Sesler monoton veya doğal olmayan gelebilir.
- Duygusal Kayıtsızlık – Sanki ciddi hiçbir şeyin – fiziksel ya da zihinsel – ele alınması gerekmiyormuş gibi davranmak, durum böyle olmadığında.
- Vücudun Sol Tarafındaki Hareketlilik ve Kontrol Kaybı – Beynin sağ tarafında hasar, vücudun sol tarafında işlevsellik kaybı veya zayıflığa (hemiparezi adı verilir) neden olabilir.
RHBD, İlişkili Nörolojik Kişisel Farkındalık Sorunlarıyla Karmaşıktır
Sağ taraf hasarı olan felç veya beyin hasarı mağdurlarının karşılaştığı belki de en zor zorluk, resmin yarısını kaçırdıklarının genellikle farkında olmamalarıdır. Sol taraftaki şeylerden habersiz olabilirler, ayrıca durumları için yardım alma ihtiyacını reddedebilirler. Sağ taraftaki beyin hasarı aşağıdaki bilişsel zorluklarla sonuçlanabilir:
Yarı Uzamsal (veya Tek Taraflı) Sol İhmal
Sol taraftaki insanlara veya nesnelere yanıt verememe veya solda bir sorun olduğunun farkında olmama dahil olmak üzere , sol tarafta herhangi bir şeyin farkındalığını görme veya işleme zorluğunu ifade eder . Örneğin, sol kolunu veya bacağını hareket ettirebildiklerini unutabilirler. Ya da tabağının sol tarafından yemek yiyemeyebilir veya başlarının sol tarafındaki saçı tarayamayabilirler. Bunun güvenlik açısından ciddi sonuçları olabilir.
İnkar Sendromu veya Anosognozi
Hemispatial İhmal’in bir alt özelliği olarak kabul edilir, belirli beyin bölgeleri felç nedeniyle hasar gördüğünde ortaya çıkan karmaşık bir nörolojik durumdur (psikolojik bir durumdan ziyade) ve hayatta kalanı vücudunun bir bölümünü hareket ettiremez hale getirir . , ancak beynin yakından ilişkili bir bölgesi hala sağlam olduğu için, onlara vücutlarının normal şekilde tepki verdiğini söyler. Sonuç, hayatta kalanlar, fiilen yapamadıkları halde fiziksel işlevlerini normal bir şekilde yerine getirdiklerine inanabilirler. Bu, rehabilitasyona girmeyi reddetmeye yol açabilir.
Sağ taraf beyin hasar tedavisi
Beyin hasarı veya felçten kaynaklanan diğer hasarlar gibi, RHBD de tedavi edilebilir. Rehabilitasyonda, Konuşma-Dil Patologları, Mesleki Terapistler ve Fizik Tedavi Uzmanları, kanıta dayalı uygulamaları kullanarak, becerileri geliştirmek ve sağ taraftaki beyin hasarının sonuçlarını sınırlandırmak için hayatta kalanlarla bire bir terapide çalışırlar.
Bilim bize rehabilitasyondaki en önemli unsurun dikkatlice yönlendirildiğini, odaklandığını, tekrar eden uygulama olduğunu söyler, bu nedenle bu tür bir terapinin çoğu rehabilitasyon programının temelini oluşturmasını bekleyin. Ek olarak, klinisyenler bilinçli farkındalığa odaklanarak ve belirsizliği ortadan kaldırabilecek bağlamsal ipuçları kullanarak sol ihmali tedavi edebilirler.
Terapi programlarının amacı her zaman hayatta kalanların kaybedilen becerilerini yeniden kazanmalarına ve daha bağımsız olmalarına yardımcı olmaktır.
İlginizi Çekebilecek Benzer Haberler:
